Otyłość – choroba cywilizacyjna

Choroby cywilizacyjne są definiowane jako globalnie występujące schorzenia, których pojawienie się spowodował m.in. rozwój cywilizacyjny. Wiele z tych schorzeń ma bardzo poważne następstwa i może prowadzić do znacznego pogorszenia jakości życia i zdrowia. Główne choroby cywilizacyjne to m.in.: nowotwory, otyłość, nadciśnienie, osteoporoza, alergie, cukrzyca czy miażdżyca. Do nich zaliczają się także problemy psychologiczne, takie jak depresja, pracoholizm i liczne uzależnienia.

Otyłość można zdefiniować jako uwarunkowane nadmiernym rozwojem tkanki tłuszczowej zwiększenie wskaźnika masy ciała (BMI) znacznie powyżej wartości prawidłowych, ustalonych dla danego wieku, płci i rasy. Od 1985 roku uznaje się ją oficjalnie za chorobę przewlekłą. Za osobę otyłą uznaje się człowieka u którego wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi powyżej 30 kg.

Wskaźnik ten wylicza się według następującego wzoru:

BMI = aktualna masa ciała [kg] / {wzrost [m]}²

Wśród  polskich nastolatków co dziesiąta osoba ma problem z nadmierną masą ciała. Statystyka ta ciągle rośnie. Szacuje się, że u ¾ z nich problem nadwagi wystąpi w życiu dorosłym. Co gorsza, nadmiar kilogramów u dziecka rzadko budzi należyty niepokój u rodziców i wciąż funkcjonuje mylne przekonanie o tym, że pulchne dziecko to dziecko zdrowe. Najprostszym i najskuteczniejszym sposobem zapobiegania otyłości jest profilaktyka. Zaliczamy do niej: zdrowy tryb życia, w szczególności stosowanie racjonalnej, zbilansowanej diety i regularne ćwiczenia fizyczne. Istotnym elementem pierwotnej profilaktyki otyłości jest edukacja żywieniowa. Udokumentowano, że osoby z wyższym poziomem wiedzy żywieniowej częściej spożywają warzywa i owoce, a rzadziej konsumują produkty typu fast – food. Ogromną negatywną role odgrywają tu reklamy zachęcające do spożywania np. hamburgerów czy tez chipsów. Paradoksalnie w reklamach tych często występują sportowcy, którzy raczej powinni zniechęcać niż zachęcać do jej spożywania. Można jednak a wręcz  należy z tym walczyć. W dobie społeczeństwa obywatelskiego obywatele mogą wpłynąć poprzez nacisk organizacji konsumenckich na ograniczenie liczby reklam niezdrowej żywności, emitowanych w godzinach najwyższej oglądalności telewizji przez dzieci i młodzież.

 Najważniejszą role odgrywają jednak rodzice i ich wpływ na nauki żywieniowe dzieci. Badania wykazały, że nastolatki spożywające posiłki wraz z rodzicami jadają bardziej regularnie i są bardziej aktywne fizycznie niż ich jadający w samotności rówieśnicy.

 I właśnie ruch wydaje się być panaceum na nadwagę. Wojciech Oczko (1537–1599), doktor medycyny, lekarz nadworny królów Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy stwierdził: „Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu“. W dzisiejszym świecie postępującej cyfryzacji i siedzenia przed komputerem, tylko ćwiczenia fizyczne poprawiają nasze zdrowie, kondycje i co najważniejsze pozytywnie wpływają na samopoczucie każdego człowiek.

Magdalena Chodkowska, uczennica klasy II a LO